Stress risk etməyə vadar edir

Massaçusets texnoloji universitetinin alimləri bir sıra araşdırmalar aparıblar, nəticədə bəyan ediblər ki, stress insanı düşünülməmiş risk etməyə vadar edir. İş burasındadır ki, güclü emosional gərginlik zamanı beyin motivasiyanın müəyyən mərkəzlərinin idarə edilməsini dayandırır və onlar da öz-özünə işləməyə başlayır.

Təcrübələr əsnasında zəif stress vəziyyətində olan gəmiriciləri iki müxtəlif yolla gedə biləcəkləri labirintə buraxdılar. Birinci halda onlar çox parlaq işıqda səyahət etməli, lakin nəticədə isə dadlı şokoladlı süd əldə etməli idilər. İkinci halda heyvanlar normal işıqlandırılmış tunneldə getməli idilər, lakin marafonun sonunda veriləcək içki o qədər də dadlı deyildi.

Nə siçanların, nə də siçovulların parlaq işıqlanmaya dözmədiyi üçün zəif işıqlanmış yolu seçib daha az dadlı südü seçməyə üstünlük verdilər. Lakin heyvanlar güclü stress halında olarkən onlar parlaq işıqlanmış yolu və şokoladlı südü seçdilər. Alimlər təcrübəni çətinləşdirdilər və adi südü daha dadlı etdilər, lakin heyvanlar riskə getməyə üstünlük verməyə davam etdilər.

Elə görünürdü ki, guya məmnunluq və motivasiyaya cavabdeh sinir mərkəzləri əzələlərin əhvalını hiss etmirdi. Stress səbəbindən onların qərarı tamamilə düşünülməmiş və ehtiyatsız idi. Məmnunluğa cavabdeh olan beyin mərkəzləri onları işığa doğru qovurdu, çünki onlar artıq qorxu hiss etmirdilər.

Araşdırma müəlliflərinin fikrincə stress kortikal neyronların aktivliyini aşağı salır və nəzarət zonaları qeyri-düzgün məsləhətlər verməyə başlayır və ya qeyri-adekvar vəziyyətdə olan heyvanların davranışının qarşısını almağa vaxt çatdırmırdılar.

Alimlər bəyan edir ki, aparılmış araşdırmanın nəticələrini insana da aid etmək olar, lakin təcrübələri davam etdirib itirilmiş sinir zəncirlərinin bərpa olunmasını anlamağa çalışırlar.

Tərcümə: Famil Ələkbərov

Mənbə: Oane.ws