Haydar Aliyev

Haydar Alirza oğlu Aliyev enternasyonal olarak Geydar Aliev (Azerice: Heydər Əlirza oğlu Əliyev, 10 Mayıs 1923 — 12 Aralık2003) Azerbaycanlı siyasetçi, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin üçüncü cumhurbaşkanı. Azerbaycan'ın görevdeki cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in babası.

Yaşam öyküsü

İlk yılları

Sovyetler Birliği döneminde Nahçıvan'da doğmuştur. 1939'da Nahçıvan Pedagoji Teknik Lisesi'ni bitirdikten sonra Azerbaycan Sanayi Enstitüsü, Mimarlık Fakültesi'nden mezun olmuştur. 1957'de ise Azerbaycan Devlet Üniversitesi tarih bölümünü bitirmiştir.

SSCB dönemi

1941'de Nahçıvan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin Halk İçişleri Komiserliği'ni yapmış, 1944'te ise KGB'de görevlendirilmiştir.O zamandan itibaren Sovyet devlet istihbaratı dahilinde farklı vazifelerde çalışan Haydar Aliyev, general rütbesine kadar yükselmiş ve 1967 yılında Azerbaycan SSC Devlet Güvenlik Komitesinin başkanı olarak görevlendirilmiştir.

Azerbaycan Komünist Partisi Merkezi Komitesi'nin 1969 Temmuz plenumunda Haydar Aliyev Azerbaycan Komünist Partisi Merkezi Komitesi'nin genel sekreteri seçilerek devletin rehberi olmuştur. 1982 Aralık ayında Sovyet İttifakı Komünist Partisi Merkezi Komitesi Siyasi Bürosu'nun üyesi seçilmiş, SSCB Bakanlar Kurulu başkanının birinci yardımcısı vazifesine yükseltilmiş ve SSCB'nin rehberlerinden biri olmuştur. Haydar Aliyev yirmi yıl süresince SSCB milletvekili olmuş, 5 yıl ise SSCB Bakanlar Kurulu Başkan Yardımcılığı yapmıştır.

Haydar Aliyev 1987 Ekiminde Sovyet İttifakı Komünist Partisi Merkezi Komitesi Siyasi Bürosu'nun ve Mihail Gorbaçov'un talimatı ile görevlerinden alınmıştır.

SSCB sonrası

Haydar Aliyev 20 Ocak 1990'da SSCB'nin Bakü'de yaptığı kanlı baskın ile ilgili olarak ertesi gün Azerbaycan'ın Moskova'daki konsolosluğunda beyanatla karşı çıkarak, Azerbaycan halkına karşı işlenmiş cinayetin teşkilatçılarının ve faillerinin cezalandırılmasını talep etmiştir. O, SSCB'nin dağıldığını görerek 1991 Temmuz ayında Sovyetler Birliği Komünist Partisi'ni terk etmiştir. 12 Aralık 2003 tarihinde ABD'nin Ohio eyaletinin Cleveland şehrinde ölmüştür. 1990 * 10 Mayıs 2003 - Rusya'nın yüksek ödülü - Mukaddes Apostol Andrey Pervozvannı nişanı ile ödüllendirilmesi ve anlaşma imzalanması.